W poniższym artykule skupimy się przede wszystkim na diecie wysokobiałkowej. Zasady jej stosowania opisał niejaki Charles Clark, który zresztą poświęcił jej jedną ze swych książek pt. "Bezpieczna dieta wysokobiałkowa". Dowiemy się zatem z jakimi korzyściami wiąże się jej stosowanie, jak wpływa ona na nasz organizm i jakie zagrożenia ze sobą niesie. I jak zwykle, zapraszamy do lektury!

Wygodna dieta, proste zasady, ale...

Głównym atutem diety wysokobiałkowej jest spalanie tłuszczu, a nie tkanki mięśniowej. Poza tym dieta ta nie wymaga ciągłego głodzenia się, wyrzeczeń i innych ograniczeń, które z pewnością utrudniają codzienne funkcjonowanie. Wreszcie... sam proces odchudzania nie jest w tym przypadku zbyt szybki. Oznacza to, że odchudzanie tą metodą nie wywoła (raczej) efektu jojo. Oczywiście powrót do hektolitrów napojów gazowanych i ton fast foodów z pewnością zniweczy każdą dietę, ale nie o to przecież chodzi.

Kolejna kwestia, to zmiany, jakie zachodzić będą w naszym organizmie. Postępy "wagowe" nie są tu zbyt spektakularne. Niemniej dieta wysokobiałkowa wpływa na dość szybki spadek obwodu brzucha, dzięki czemu nasza sylwetka wygląda po prostu lepiej. Nie można też zapominać o tym, że dostarczenie dużej ilości białek, mocno ogranicza spalanie tkanki mięśniowej, dlatego z powodzeniem mogą z niej korzystać sportowcy i inne osoby, narażone na intensywny wysiłek i znaczne obciążenie organizmu.

I jeszcze jedno: dieta z dużą zawartością białek jest podzielona zwykle na dwa etapy. Pierwszy z nich polega na redukcji masy ciała, a drugi - na utrzymaniu odpowiedniej wagi. Proste?

Dieta białkowa - czego unikać?

Na wstępie należy zrezygnować z węglowodanów. Dlatego z naszej codziennej diety, powinny zniknąć takie produkty, jak:

• czekolada, czekoladki i inne formy podobnych, węglowodanowych przyjemności,
• cukier - przynajmniej w ograniczonej formie (gorzka herbata, kawa itd.),
• sosy słodzone, które zawierają mnóstwo węglowodanów,
• napoje słodzone, w tym niektóre soki.

Poza tym trzeba też zrezygnować z tych produktów, które - w powszechnej opinii - są dość tuczące. Mowa tu oczywiście o makaronach, pieczywie, ryżu i białej mące. Zaleca się zresztą, by codzienna, spożywana w ramach diety wysokobiałkowej dawka węglowodanów, nie była wyższa niż 40 - 60 g.

Odchudzanie białkiem - co spożywać?

Chcąc schudnąć w ramach diety wysokobiałkowej, należy skoncentrować się na spożywaniu ściśle określonych produktów. Oczywiście z racji specyfiki tej diety, ich spektrum jest dość szerokie. Mowa tu zwłaszcza o:

• drobiu, który jest olbrzymim rezerwuarem białka,
• chudej wołowinie (na marginesie bardzo smaczna),
• owoce morza, ryby,
• jajka (polecamy szczególnie z wolnego wybiegu),
• przetwory mleczne i ich pochodne, aczkolwiek z małą ilością cukru,
• oliwa z oliwek, masło, śmietana itd.

Dietę wysokobiałkową można też w pewnym stopniu oprzeć na warzywach i owocach, aczkolwiek skupiamy się tylko na tych, które zawierają relatywnie mało skrobi, tj.:

• grejpfruty i banany, których powinno być relatywnie mało w diecie,
• seler, pietruszka,
• pomidory,
• ogórki (zwłaszcza kiszone) itd.

Mówiąc o warzywach, należy w szczególny sposób unikać buraków, marchwi, ziemniaków a nawet kukurydzy.

Czy to jest bezpieczne?

Dobrze urozmaicona dieta wysokobiałkowa jest zdrowa i bezpieczna dla organizmu, ale... tylko w określonym przedziale czasu. Specjaliści ds. żywienia zachęcają, by czas jej trwania (mówimy o pierwszej fazie) wahał się w okolicach 3 - 4 tygodni. Potem należy wejść w drugą fazę diety i starać się utrzymać swoją standardową wagę. Jeśli uzyskane przez nas efekty nie są zadowalające, to kolejny taki cykl należy wykonać po kilku kolejnych miesiącach, gdy już organizm dojdzie do ładu.

Każda dieta z dużą zawartością białka, wymaga konsultacji z dietetykiem. Poza tym - jeszcze przed jej wdrożeniem - należy wykonać kilka podstawowych badań, które określą, czy praca naszych nerek i wątroby odbywa się tak, jak powinna. Podczas stosowania diety wysokobiałkowej, należy liczyć się też z koniecznością spadku energii i ograniczoną apatią. Są to zjawiska naturalne przy tego typu diecie, ale nie można zapominać o konieczności ich ciągłego monitorowania. Każda dieta z dużą zawartością białka, powinna zawierać odpowiednią ilość węglowodanów. Najlepiej, jeśli poszczególne jej składniki, są dobrane przez specjalistę (z uwzględnieniem codziennego trybu życia).

Skutki uboczne stosowania diety o wysokiej zawartości białka

Choć diety wysokobiałkowe są reklamowane jako zdrowe i naturalne dla organizmu, to ich stosowanie może wiązać się z określonymi powikłaniami. Niektóre z nich mają charakter tymczasowy i mogą obejmować,

• bóle głowy,
• ciągłe zmęczenie powiązane z apatią,
• ogólne osłabienie organizmu,
• zawroty głowy, senność,
• wahania nastroju itd.

Powyższe zjawiska wiążą się z faktem, że białko nie może zapewnić nam wystarczająco dużo energii, gdyż organizm człowieka uzyskują ją również z węglowodanów (których podaż jest w tej diecie ograniczona). Objawy te mają charakter tymczasowy i - w przypadku zakończenia diety - powinny w miarę szybko minąć. Jeśli jednak duża podaż białka zostanie podtrzymana, to powyższe objawy mogą się nasilić. Co więcej, mogą pojawić się wraz z nimi inne schorzenia, takie jak zaparcia, biegunki, wzdęcia i bóle brzucha.

Rodzaj występujących powikłań jest też zależny od tego, jakie typy białek spożywa się w ramach określonej diety. Jeśli nadmierna podaż dotyczy białka roślinnego, ilość wchłanianych produktów odzwierzęcych będzie znikoma. Oznaczać to będzie niedobór witaminy B12 w organizmie. Jeśli jednak podaż białek odzwierzęcych będzie zbyt duża, to mogą wystąpić inne, bardziej uciążliwe schorzenia, takie jak:

• problemy z prawidłową pracą nerek i innych elementów układu moczowego,
• wzrost ryzyka zapadnięcia na choroby onkologiczne,
• coraz większe problemy z funkcjonowaniem układu pokarmowego,
• rosnący deficyt ważnych substancji odżywczych, takich jak witaminy i minerały,
• osteoporoza, która wynika bezpośrednio z unikania spożywania nabiału (skupienie się wyłącznie na mięsie).

Kiedy nie stosować diety wysokobiałkowej?

Choć kilkutygodniowe "przekierowanie" organizmu na białko, może mieć pewne walory zdrowotne, to trzeba pamiętać, że nie każdy może stosować taką formę diety. Najważniejsze przeciwwskazania dotyczące diety wysokobiałkowej, to:

• choroby nerek i wątroby,
• siedzący tryb życia, brak ruchu,
• zaburzenia metaboliczne, wywołane przede wszystkim nieprawidłowym funkcjonowaniem jelit,
• zbyt wysoki poziom cholesterolu.

Przykładowy jadłospis na jeden dzień

1. Pierwsze śniadanie: kubeczek jogurtu naturalnego (około 175 g produktu),
2. Drugie śniadanie: chudy, biały ser z dodatkiem pomidora i niewielką papryką czerwoną; opcjonalnie można wprowadzić dodatkowo porcję jogurtu naturalnego.
3. Obiad: gotowany dorsz (około 200 g), surówka warzywno - owocowa, składająca się z marchwi, jabłka i połowy selera.
4. Kolacja: zielona sałata z 2 jajkami na twardo, łyżka natki pietruszki, całość polana sokiem z cytryny.

Podsumowanie

Czy dieta wysokobiałkowa jest skutecznym sposobem na odchudzanie? Tak, o ile jest prowadzona przez specjalistę. Diety z poradników dla pań, albo innych, mało wiarygodnych źródeł, nie są miarodajnym i rzetelnym sposobem, by się odchudzać. Wręcz przeciwnie - ich stosowanie, może doprowadzić do wielu różnych powikłań. Zasada ta dotyczy również czasu stosowania wybranej diety. Jeśli ma ona charakter długoterminowy, to może ona doprowadzić do szeregu schorzeń. Czy warto ryzykować w ten sposób?

Artykuł opracowany we współpracy z portalem abczywienia.pl.