W Polsce leczy się około 2 mln. osób. Według statystyk na Dolnym Śląsku około 4,7 procent społeczeństwa choruje na cukrzycę. W Legnicy i okolicach jest około 5 tys. chorych. Cukrzyca to przewlekła choroba, zespół zaburzeń metabolicznych, który charakteryzuje się podwyższonym poziomem cukru we krwi, czyli tzw. hiperglikemią.

- Rozróżniamy dwa typy tej choroby. Typ pierwszy, czyli leczony insuliną, chorują na niego zazwyczaj ludzie młodzi, i typ drugi, na który cierpi około 90 procent chorych – mówi dr Cezary Rutkowski, specjalista diabetolog z Miedziowego Centrum Zdrowia. – Prawidłowe leczenie polega na dążeniu do utrzymania prawidłowego poziomu cukru.

Cukrzyca typu pierwszego to taki rodzaj cukrzycy, w której dochodzi do całkowitego wyczerpania zasobów insuliny, najczęściej dochodzi do zniszczenia wysp trzustkowych wytwarzających insulinę.

– W związku z tym cała insulina potrzebna do funkcjonowania musi być stosowana w postaci iniekcji lub tabletek– tłumaczy Ewa Wojtaś, pielęgniarka, edukator cukrzycowy w Miedziowym Centrum Zdrowia w Legnicy – Przy cukrzycy typu drugiego dochodzi do zaburzeń wydzielania insuliny. Jest to spowodowane albo zbyt małą ilością insuliny wydzielanej do krwi, bądź opornością organizmu na działanie własnej insuliny. Zdarza się, że pacjent ma bardzo dużo swojej insuliny ale duża oporność organizmu powoduje, że nie może się ona prawidłowo wchłaniać. Wywoływać może ją np. tkanka tłuszczowa.

 Pacjent powinien zgłosić się do lekarza kiedy zaobserwuje u siebie pierwsze objawy choroby.

- Objawy, które mogą oznaczać, że jesteśmy chorzy to nadmierne pragnienie, wielomocz, osłabienie – tłumaczy dr Cezary Rutkowski. – Wówczas powinniśmy wykonać badanie poziomu cukru. Jeśli okaże się, że jest za wysoki należy rozpocząć leczenie. Czasem jednak zdarza się, że poziom cukru jest na pograniczu normy i patologii i wtedy stosujemy diagnostykę, czyli badanie zwane potocznie krzywą cukrową, które wykazuje czy pacjent jest zdrowy. Za prawidłowy poziom cukru na czczo uważamy 100 mg/proc. Jednak cukrzycę rozpoznajemy przy poziomie powyżej 126mg/proc.

Leczenie jest nieodzowne, ponieważ jeśli go nie zastosujemy dochodzi do bardzo poważnych dla zdrowia i życia powikłań, takich jak zaburzenia a nawet utrata wzroku, amputacje kończyn, niewydolność nerek, nadciśnienia.

- Trzeba zwrócić uwagę na to, że choroba niedokrwienna serca, zawał serca, udar mózgu, są powodem zgonów około 2/3 chorych na cukrzycę – dodaje dr Cezary Rutkowski. – Dlatego tak ważne jest żeby chorzy byli odpowiednio leczeni.

Leczenie polega na stosowaniu specjalnej diety cukrzycowej, farmakoterapii, czyli stosowaniu insuliny i doustnych leków cukrzycowych, i co bardzo ważne, prowadzenie odpowiedniej edukacji diabetologicznej.

- W naszej poradni pracują dwie pielęgniarki, edukatorki diabetologiczne, które zajmują się szkoleniami pacjentów. Z ich porad mogą korzystać nie tylko pacjenci naszej poradni, ale wszyscy leczący się na cukrzycę pacjenci z naszego regionu– mówi specjalista diabetolog.

Cukrzyca jest chorobą przewlekłą, wymagającą od pacjenta dużego zaangażowania i systematyczności. Nie wszyscy jednakowo sobie z nią radzą i dlatego korzystają z pomocy edukatorów cukrzycowych.

- Bardzo ważna jest profilaktyka i edukacja, dzięki której pacjenci uzmysłowią sobie, że są sytuacje kiedy choroba się rozwija i jak wówczas należy postępować – tłumaczy Ewa Wojtaś, pielęgniarka, edukator cukrzycowy w Miedziowym Centrum Zdrowia w Legnicy. – Wszystkich pacjentów traktujemy indywidualnie i staramy się jak najlepiej wytłumaczyć im zasady postępowania. Organizujemy też szkolenia grupowe, wówczas dobieramy pacjentów z podobnymi problemami, np. kobiety ciężarne i edukujemy na dany temat. Szkolenia prowadzimy w poniedziałki, środy i piątki i każdy może wziąć w nich udział. Nie ważne czy jest pacjentem naszej poradni, jeśli zauważa jakiś problem, w którym edukacja może mu pomóc my staramy się mu tej pomocy udzielić. W czasie rozmów z edukatorem chory poznaje zasady zdrowego stylu życia, samokontroli, czyli mierzenia poziomu cukru, ciśnienia, masy ciała.

Na tę niebezpieczną chorobę narażone są także kobiety ciężarne, u których pojawia się tzw. cukrzyca ciężarnych i jest bardzo groźna zarówno dla kobiet jak i ich dzieci.

- Często w czasie ciąży pojawiają się zaburzenia cukrowe, które określamy jako cukrzyca ciężarnych – mówi dr Cezary Rutkowski. – Jeśli poziom cukru jest niepokojący robimy pacjentce bardzo dokładną diagnostykę i po rozpoznaniu stosujemy leczenie. W większości wystarczy tylko dieta cukrzycowa. Leczenie zawsze poprzedzamy odpowiednim szkoleniem. Prowadzi je położna, która jest edukatorem diabetologicznym. Pacjentka jest pod stałą kontrolą. Dodajmy, że w większości przypadków po porodzie poziom cukru u pacjentki wraca do normy.

Z cukrzycą, jeśli stosujemy się do zaleceń lekarza diabetologa, można żyć prowadząc normalny, aktywny tryb życia.

- To zdrowie tzw. warunkowe, uwarunkowane leczeniem, jeśli pacjent stosuje je prawidłowo, żyje jak normalny zdrowy człowiek. Normalnie funkcjonuje, pracuje, uprawia sport – tłumaczy dr Cezary Rutkowski. – Musi jednak pamiętać, że cukrzyca będzie mu towarzyszyła do końca życia.

Miedziowe Centrum Zdrowia w Legnicy zarasza wszystkich pacjentów z całego regionu do korzystania ze swoich usług.