Czym jest zaćma?

Zaćma, nazywana również kataraktą, to jedna z powszechniej występujących chorób oczu. Najczęściej pojawia się po 60. roku życia, zdarza się jednak, że występuje również u młodszych osób. Polega ona na zmętnieniu naturalnej soczewki oka, która przybierać może żółtawy, a nawet brunatny odcień. Sprawia to, że do oka trafia znacznie mniej światła, co skutkuje wyraźnym pogorszeniem widzenia. Należy pamiętać, że nieleczona zaćma może prowadzić nawet do całkowitej utraty wzroku, dlatego tak ważna jest jej jak najwcześniejsza diagnoza, rozpoczęcie leczenia i usunięcie zaćmy. 

Przyczyny zaćmy

Bezpośrednia przyczyna zaćmy to wspomniane już mętnienie soczewki w oku. Warto jednak wiedzieć, jakie czynniki pośrednie mogą wywoływać ten problem. Za przyczyny katarakty uważa się przede wszystkim:

• czynniki genetyczne – jeśli wśród Twoich krewnych występowała zaćma, ryzyko, że przytrafi się to również Tobie, może być większe,
• wiek powyżej 60. roku życia – jest to tzw. zaćma starcza, czyli najczęściej występujący typ katarakty,
• przewlekłe choroby ogólnoustrojowe – takie jak np. cukrzyca,
• przyjmowanie określonych leków – np. glikokortykosteroidów (tzw. sterydów),
• stany zapalne i urazy gałki ocznej – tzw. zaćma pourazowa,
• kontakt oka z chemikaliami – np. w wyniku pracy w szkodliwych warunkach,
• styl życia – palenie papierosów, nieodpowiednia dieta itp.

Objawy zaćmy

Podstawowym objawem zaćmy jest zamglone, niewyraźne widzenie. Pacjenci często porównują je do patrzenia przez brudną szybę. Zwykle występują problemy z rozróżnianiem kolorów czy oceną odległości (a przez to również z poruszaniem się) oraz obniżenie kontrastu. Nierzadko podczas rozwoju pojawia się nawet widzenie podwójne. Problemem często jest również zwiększenie wrażliwości oka na światło. Dlatego bywa, że osoby cierpiące na zaćmę znacznie lepiej widzą w pochmurne dni. Warto przy tym pamiętać, że zaćma nie niesie ze sobą dyskomfortu fizycznego czy dolegliwości bólowych. Może również występować tylko w jednym oku. Z tego względu Pacjenci nierzadko bardzo późno odkrywają, że rozwinęła się u nich katarakta. Przypadki, gdy całkowicie nieświadoma problemu osoba dowiedziała się o nim podczas rutynowej kontroli wzroku, nie należą do rzadkości. Dlatego tak ważne jest regularne badanie u okulisty.

Wpływ zaćmy na codzienne życie

Należy pamiętać, że zaćma może wystąpić tylko w jednym oku. Dlatego też u osób młodych, które nie zmagają się z inną wadą wzroku, początkowo może ona nie mieć większego wpływu na codzienne funkcjonowanie. Z czasem jednak zaczyna przeszkadzać w podstawowych czynnościach. Z pewnością bardzo dużym problemem może być choćby prowadzenie samochodu, głównie ze względu na trudności z oceną dystansu oraz nadwrażliwością na światło (np. reflektorów). Potrafi także odebrać przyjemność z zajęć takich jak oglądanie telewizji czy czytanie książki, a u osób aktywnych zawodowo utrudnić wykonywanie obowiązków, np. związanych z pracą na komputerze.

Metody leczenia zaćmy

Chociaż istnieją metody farmakologiczne na spowolnienie rozwoju katarakty, np. specjalne krople, nie pozwalają one na zatrzymanie ani tym bardziej cofnięcie zmian. Dlatego usunięcie zaćmy możliwe jest wyłącznie chirurgicznie. W tym celu przeprowadzana jest operacja wymiany soczewki. Procedura ta może zostać wykonana z zastosowaniem fakoemulsyfikacji ultradźwiękowej. Chirurg usuwa zmętniałą soczewkę własną, a na jej miejsce wprowadza nową, sztuczną. Ogromną zaletą tego rozwiązania jest szybki okres rekonwalescencji za sprawą niewielkiego nacięcia i braku konieczności zakładania szwów.