Każdy posiłek zdrowego człowieka powinien być skomponowany z pieczywa, mąk, płatków zbożowych, makaronów, ryżu i kasz. Dobierając te produkty kierujmy się zasadą, że im mniej są one przetworzone, tym lepiej dla naszego zdrowia. Kupując pieczywo wybierajmy chleb ciemny (z mąk pełnoziarnistych). Unikajmy białych bułeczek, w których zawarte są duże ilości spulchniaczy. Z punktu widzenia prawidłowego żywienia nie jest to obojętne, bo produkt, który jest źródłem energii powinien dostarczać niezbędnych składników odżywczych takich jak witaminy i błonnik pokarmowy, czego w pieczywie białym nie znajdziemy zbyt dużo.

Jasną mąkę, z której wypiekane są bułki i ciasta produkuje się z wewnętrznej części ziarna. Mąka razowa zawiera wszystkie elementy ziarna, łącznie z zarodkiem i okrywą nasienną, w której znajduje się wiele cennych składników. Dlatego pieczywo ciemne jest bardziej wartościowe od jasnego, pod warunkiem, że kolor swój zawdzięcza mące razowej a nie np. karmelowi, który jest wyłącznie substancją barwiącą. Możemy również kupować chleb pełnoziarnisty z jasnej mąki, ale najlepiej z dodatkiem otrąb lub różnego rodzaju ziaren słonecznika, dyni czy siemienia lnianego.

Pieczywo ciemne nie jest mniej kaloryczne, ale dostarcza błonnika pokarmowego, większej ilości składników odżywczych takich jak: białko, witaminy z grupy B i E oraz składniki mineralne: magnez, żelazo, mangan.

Węglowodanów, jako głównego źródła energii, powinniśmy dostarczać sobie regularnie w pożywieniu, właśnie z uwagi na cenną dla zdrowia zawartość, w tym pierwiastki śladowe, których nasz organizm nie potrafi sam wyprodukować, a które są niezbędne dla przemiany materii.

Należy zachować szczególną ostrożność w spożywaniu artykułów żywnościowych zawierających znaczne ilości cukru. Nie należy zajadać się cukrem rafinowanym, miodem i produktami z białej mąki: pieczywem tostowym, bagietkami, bułeczkami maślanymi itp. Wszystkie te produkty zawierają wprawdzie wiele cennych węglowodanów, ale także kalorii. Zawierają też nieporównywalnie mniej witamin i składników mineralnych.

Bogate w węglowodany i równocześnie w tłuszcze są rozmaite nasiona, ziarna i orzechy. Nie powinno ich wprawdzie zabraknąć w każdej diecie zdrowego człowieka, lecz z powodu bardzo wysokiej zawartości tłuszczu produkty te należy spożywać z dużym umiarem. Dostawcami węglowodanów są także owoce i warzywa. Jedzmy zatem sałatki, surówki i ziemniaki.

Pamiętajmy więc aby:
- jeść trzy lub więcej porcji warzyw w postaci surowej lub krótko gotowanych
- jeść trzy lub więcej porcji świeżych owoców (ok. 300g dziennie)
- jeść cztery lub więcej porcji zbóż w postaci płatków, pieczywa ciemnego, makaronu itp.
- rozcieńczać soki owocowe wodą, a owoce suszone jeść rzadko lub w małych ilościach
- unikać cukru w postaci ciast, kremów i słodyczy
Węglowodany spożywane w nadmiarze szczególnie sacharoza (cukier i słodycze), są przekształcane w tłuszcze i w tej postaci odkładają się w organizmie człowieka prowadząc do otyłości.

Źródło : "Żyjmy w zdrowiu, czyli nowa piramida żywienia "M.Kozłowska-Wojciechowska "Smak zdrowia" P.Holford
Opracowała:
Starsza dietetyczka, Iwona Koczan
Konsultacja: Kierownik sekcji żywienia, Zdzisława Wiśniewska