Próchnica u najmłodszych – jak jej skutecznie zapobiec? - Foto: Materiały prasowe

Próchnica to nic innego jak bakteryjna choroba zakaźna wywoływana przez nadmierne spożywanie cukrów przez dzieci pod postacią batoników, ciasteczek (zwłaszcza oblanych czekoladą) oraz słodzonych napojów i soczków. Bakterie w jamie ustnej żywią się cukrem, dlatego – gdy mają ich pod dostatkiem – rozkładają go, wytwarzają kwas atakujący szkliwo. W konsekwencji na powierzchni zębów pojawiają się dziury, które lekarze stomatolodzy określają jako ubytki. 

Prawdziwym niebezpieczeństwem z punktu widzenia zębów są tzw. kubki niekapki, do których rodzice wlewają słodkie soczki. Dlaczego to takie szkodliwe? Wbrew pozorom, cukier zjedzony szybko i „na raz”, na przykład w postaci batonika wyrządza mniejsze spustoszenie na powierzchni szkliwa niż sączony przez cały dzień słodki napój. Chodzi o powolne odkładanie się cukru na płytce i wydzielanie kwasów, które mają dość dużo czasu, by powodować wspomniane wcześniej ubytki. Dentyści zalecają, by w miarę możliwości odstawić butelkę oraz kubek niekapek do ukończenia przez dziecka 12 miesiąca życia na rzecz otwartych naczyń.

Na te produkty w diecie maluchów lepiej uważać:

- soki owocowe i koncentraty owocowe (mimo że są oznaczone jako dla dzieci)

- czekolada

- herbatniki

- suszone owoce

- jogurty smakowe

- batoniki zbożowe

- musy w tubkach (dostępne w sklepach)

Oczywiście w podawaniu przekąsek i napojów z cukrem -  jak we wszystkim – należy zachować umiar. Nie oznacza to, że dziecko nie może poznać smaku czekoladowego batonika. Chodzi o to, by takie rzeczy nie weszły na stałe do codziennego menu malucha. Jako rodzice mamy obowiązek komponowania zbilansowanych i zdrowych posiłków dostarczających wszystkich niezbędnych witamin i składników odżywczych.

Jakie są objawy wczesnej próchnicy u dzieci?

Żadne dziecko nie rodzi się z próchnicą. To czynniki zewnętrze wpływają na jej ewentualny rozwój.  Próchnica butelkowa dotyka zęby mleczne, w szczególności górne siekacze. Charakterystyczne ciemne plamki są oznaką rozwijającej się choroby szkliwa. Jeśli rodzic szybko nie zareaguje i nie umówi dziecka z dentystą na leczenie, może dość do zajęcia zębów mlecznych w całości, a także nowo powstałych zębów stałych (które mogą także rosnąć krzywo lub zbyt blisko siebie). Nie należy bagatelizować problemu, ponieważ mleczaki są potrzebne dziecku do przeżuwania pokarmu oraz nauki mowy. Nie mówiąc już o dyskomforcie malucha spowodowanego infekcjami i bólem, a w najgorszym przypadku – utracie zęba.

Jak zapobiegać próchnicy?

Przede wszystkim ograniczać cukier w diecie dziecka. Zamiast słodkich soczków do kubka (otwartego) nalewajmy wodę niegazowaną. Nauczmy maluchy zdrowego nawyku, jakim jest picie wody. Jako przekąski wybierajmy nie batoniki czy ciastka, lecz świeże owoce i warzywa. 

Odpowiednia higiena jamy ustnej, a więc codzienne szczotkowanie (co najmniej dwa razy dziennie) zębów przy użyciu miękkiej szczoteczki oraz pasty z fluorem. Co ważne, zawartość fluoru powinna wynosić 1100 ppm, a każdorazowa porcja nakładana na szczoteczkę musi odpowiadać ziarnku grochu. Należy wybierać produkty przeznaczone dla najmłodszych, np., marki Oral-B, które – dzięki owocowym smakom i wesołym opakowaniom – zachęcają maluchy do mycia zębów. 

Od najmłodszych lat zachęcajmy dziecko do odwiedzania stomatologa, by minimalizować ryzyko lęku i strachu przed regularnymi przeglądami, które są niezbędne do zachowania zdrowej jamy ustnej.

Pilnujmy, by dziecko nie spało ze smoczkiem (a także nie oblizujmy go po upuszczeniu na podłogę, lecz dokładnie umyjmy) czy butelką w buzi.

Piękny uśmiech to powód do dumy

Dzieci biorą przykład z rodziców, dlatego powinniśmy by wzorem do naśladowania. Najmłodsi, u których w rodzinach regularnie przestrzega się zasad higieny, wspólnie myjąc zęby i rozmawiając o zdrowym uśmiechu, kontynuują w przyszłości nawyki wyniesione z domu. Dorastają w przeświadczeniu, że utrzymanie zdrowych zębów i pięknego uśmiechu przekłada się na dobre samopoczucie i pewność siebie w relacjach z innymi.